برنامه ریزی شبکه های بوم شناختی سیمای سرزمین شهری(مطالعه موردی:شهر تهران)

Authors

  • شهیندخت برق جلوه مدیر گروه برنامه ریزی و طراحی محیط پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی
Abstract:

به‌منظور کاهش آثار توسعه‌ی شهری بر الگوی "ساخت" و "عملکرد" سیمای‌سرزمین، روند تبیین فعالیت‌های انسانی با سازوکار جریان ماده و انرژی ضروری است. در این خصوص، فعالیت‌های انسانی با فرآیندهای تغییر ساخت و عملکرد سیمای‌سرزمین شهری در توازن قرار می‌گیرند، و با ارتقاء عملکرد عناصر بوم‌شناختی و بهبود کیفی فرآیندهای بوم‌شناختی، ضمن تبیین برنامه‌ توسعه شهری، روند بهره‌وری بوم‌شناختی-جامعه‌شناختی سیمای-سرزمین‌ شهری در تعادل نگاه داشته می‌شود. لذا، با بررسی روند تغییرات در "عناصر تشکیل‌دهنده" و "عملکرد بوم‌شناختی-جامعه‌شناختی" سیمای سرزمین شهری، صحت طرح‌ریزی برنامه‌های توسعه شهری در راستای برنامه‌ریزی شبکه‌های بوم‌شناختی سیمای‌سرزمین شهر بهبودی می‌یابند. شبکه‌های بوم‌شناختی، مبین گذرگاه‌های ماده، انرژی و اطلاعات در پشتیبانی فرآیندهای زیستی، متأثر از محتوا، شکل و نسبت ارتباطی-انزوایی عناصر تشکیل‌دهنده‌ی سیمای‌سرزمین تعریف می‌شوند. در این پژوهش، روند تاثیر تغییرات در "کیفیت محتوا" و "روابط فی‌مابین" عناصر تشکیل‌دهنده‌ی سیمای‌سرزمین (شامل: ناهمگنی فضایی، پیوستگی بوم‌شناختی و بهینگی ارتباطی- انزوایی)، در میزان پایداری شبکه‌های بوم‌شناختی سیمای‌سرزمین تهران مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این مطالعه، سیمای‌سرزمین تهران در مقیاس مناطق 22 گانه‌ی شهری در سه بازه زمانی (۱۹۸۴)، (۲۰۰۰)، (۲۰۱۶) بررسی می‌شود. مشاهدات نشان می‌دهند، با رشد برنامه‌های توسعه‌ی شهری، از کارایی شبکه‌های بوم‌شناختی سیمای‌سرزمین شهر کاسته شده، چنانچه تهران به‌سختی پاسخگوی نیاز فرآیندهای بوم‌شناختی-جامعه‌شناختی سرزمین شهری خویش می‌باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش شبکه های بوم شناختی در طرح ریزی "محیط شناختی-هویت بخشی" منطقه های شهری (مطالعه موردی: منطقه شهری پولادشهر اصفهان)

پایداری محیطی منطقه های شهری وابسته به تعاملات اعتلایی عناصر کالبدی شهر با بستر طبیعی محل استقرار آن است. پایداری بوم سیستم های محیطی نیازمند همزیستی متعاملانه، متعادلانه و استعلایی عناصر محیط با محیط های بزرگتر از خود است. با رشد روزافزون منطقه های شهری، نواحی بیشتری از سیمای سرزمین های طبیعی جزو محدوده های شهری واقع می شوند، و ابقاء ویژگی های زیستی آنها می طلبد روندهای بوم شناختی و محیط زیستی...

full text

تحلیل الگوی رشد شهر تهران با رویکرد بوم شناسی سیمای سرزمین

امروزه کلان‌شهرها با دربرگرفتن حجم عظیمی از جمعیت به نقاط کانونی تولید و مصرف بدل شده‌اند. این مسئله از یک سو دلایل رشد و توسعۀ سریع این کلان‌شهرها و مناطق حاشیۀ آنها را فراهم آورده و از سوی دیگر، مخاطراتی را در زمینۀ نحوه و چگونگی این توسعه در برابرشان قرار داده است. بدون شناخت و برنامه‌ریزی دقیق، کلان‌شهرها در پیامدهای منفی خود در حوزه‌های محیط زیست، منابع طبیعی، سلامت انسانی و ابعاد اجتماعی ...

full text

بررسی روند تغییرات پوشش/کاربری سرزمین حوزه آبخیز کرگانرود، با استفاده از سنجه های بوم شناسی سیمای سرزمین

تغییرات پوشش/کاربری اراضی ناشی از فعالیت های انسانی، اثرات گسترده ای بر سیمای سرزمین دارد. درسال های اخیر به دلیل عدم استفاده منطقی، تبدیل و تغییر در نوع استفاده از سرزمین در کشور روند رو به رشدی داشته است. بنابراین با توجه به آثار منفی ناشی از استفاده نامناسب از سرزمین و تغییر کاربری سرزمین، آکاهی و شناخت تغییرات سیمای سرزمین در گذر زمان، به منظور طرح ریزی و اجرای مدیریت پایدار سرزمین ضروری اس...

full text

بررسی ساختار پوشش/کاربری حوزه آبخیز سفیدرود با استفاده از سنجه های بوم شناسی سیمای سرزمین

زمینه و هدف: آگاهی از انواع پوشش سطح زمین و فعالیت‏های انسانی در بخش­های مختلف و یا به عبارتی نوع کاربری زمین به عنوان داده­های پایه برنامه­ریزی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است، به طوری که برای استفاده بهینه از منابع طبیعی در روند توسعه پایدار نیاز به شناسایی منابع اکولوژیک در کوتاه‏ترین زمان و کم‏ترین هزینه ممکن احساس می­شود. هدف این مطالعه بررسی ساختار پوشش/کاربری اراضی حوزه آبخیز سفیدرود با اس...

full text

تحلیل الگوی رشد شهر تهران با رویکرد بوم شناسی سیمای سرزمین

امروزه کلان شهرها با دربرگرفتن حجم عظیمی از جمعیت به نقاط کانونی تولید و مصرف بدل شده اند. این مسئله از یک سو دلایل رشد و توسعۀ سریع این کلان شهرها و مناطق حاشیۀ آنها را فراهم آورده و از سوی دیگر، مخاطراتی را در زمینۀ نحوه و چگونگی این توسعه در برابرشان قرار داده است. بدون شناخت و برنامه ریزی دقیق، کلان شهرها در پیامدهای منفی خود در حوزه های محیط زیست، منابع طبیعی، سلامت انسانی و ابعاد اجتماعی ...

full text

ارزیابی اهمیت لکه های زیستگاهی در برقراری ارتباطات سیمای سرزمین زیست بوم های بیابانی در سه گونه روباه با استفاده از رویکرد کرنل مقاومت و شبکه گراف

علیرغم اولویت حفاظتی زیست­بوم­های بیابانی به عنوان یک مأمن مناسب برای بسیاری از گونه­های در خطر تهدید، راهبردهای حفاظت موثر از این گونه­ها به دلیل کمبود اطلاعات پراکنش و ارتباطات زیستگاهی با موفقیت چندانی همراه نبوده­است. تحقیق حاضر با هدف 1) بررسی مهمترین متغیرهای بوم­جغرافیایی موثر بر پراکنش روباه ­شنی (Vulpes rueppellii)، شاه­روباه (Vulpescana) و روباه معمولی (Vulpesvulpes) 2) شناسایی مهمتری...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 44  issue 2

pages  277- 297

publication date 2018-09-15

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023